จากจัง ซีลอนสู่ "เมืองถลางบ้านเคียน" เมืองถลางเป็นเมืองสำคัญมาตั้งแต่สมัยอาณาจักรตามพรลิงค์ อาณาจักรศรีวิชัย อาณาจักรศิริธรรมนคร จนถึงสมัยอยุธยา และปรากฎนามเป็นลือเลื่องอีกครั้งในยุคของ "ท้าวเทพกระษัตรี ท้าวศรีสุนทร" หรือย่าจัน ย่ามุก บุตรสาวของจอมร้างบ้านเคียน หรือจอมรั้งบ้านเคียน อดีตเจ้าเมืองถลาง ผู้มีบ้านเรือนอยู่ที่บ้านตะเคียน หรือบ้านเคียน

สองวีรสตรีของภูเก็ตและสยามประเทศ ท้าวเทพกระษัตรี และท้าวศรีสุนทร หรือย่าจัน ย่ามุก ตามวิธีเรียกของชาวภูเก็ต เหตุการณ์ประวัติศาสตร์สำคัญ ก่อกำเนิดวีรสตรีของเมืองถลางบ้านเคียน ของจังหวัดภูเก็ต และของสยามประเทศนั้น เกิดขึ้นในปี พ.ศ. 2328

พม่ายกทัพมาตี ใน "สงคราม 9 ทัพ" ขณะนั้นพม่าตีสยามแตกพ่ายที่ค่ายปากพระ ทำให้คุณหญิงจันต้องหนีจากค่ายเชลยศึกมายังเมืองถลาง เพื่อรวบรวมไพร่พลสู้รบกับทหารพม่า โดยมีคุณหญิงจันและคุณหญิงมุกเป็นผู้นำทัพ และผู้วางแผนการรบ ทัพพม่าเมื่อเคลื่อนทัพเข้ามาก็สร้างค่าบขึ้นยังบริเวณโคกพม่า ซึ่งอยู่ตรงข้ามทุ่งนาหลวงในปัจจุบัน เพื่อตั้งป้อมตีเมืองถลาง ในขณะที่คุณหญิงจัน และคุณหญิงมุกเตรียมปืนใหญ่ตรึงไว้ได้หลายวัน ส่งผลให้เสบียงพม่าลดน้อยลงเรื่อยๆ และคุณหญิงจัน คุณหญิงมุกยังวางแผนให้ผู้หญิงแต่งตัวคล้ายทหารไทย เอาไม้ทองหลางเคลือบดีบุก มาถือแทนอาวุธ ทำทียกขบวนเข้าเมืองถลางในช่วงเวลากลางวัน ลวงพม่าว่ามีกำลังเสริมมาทุกวัน พม่าจึงคำนวณกำลังพลกองทัพไทยผิดพลาด การศึกครั้งนั้นกินเวลากว่า 1 เดือน กองทัพพม่าขาดเสบียง อ่อนล้า จนสุดท้ายต้องเข้าโจมตีและก็ทำให้ทัพเมืองถลางระดมยิงปืนใส่ จนพม่าต้องแตกพ่ายไปในที่สุด